Σάκο και Βαντσέτι, υπόθεση-

(Sacco και Vanzetti). Στην αμερικανική ιστορία, δίκη για φόνο και καταδίκη δύο αναρχικών Ιταλών μεταναστών, που προκάλεσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Ο Νίκολα Σ (1891-1927) και ο Μπαρτολομέο Β (1888-1927) συνελήφθησαν με την κατηγορία ληστείας και φόνου τον Απρίλιο του 1920, που διέπραξαν σε ένα εργοστάσιο υποδημάτων της Μασαχουσέτης. Τον Ιούλιο του 1921 ο δικαστής Γουέμπστερ Δαίνερ τους καταδίκασε σε θάνατο μετά από μία δίκη στην οποία η προκατάληψη του δικαστηρίου και των ενόρκων εναντίον των μεταναστών και των ριζοσπαστών φάνηκε να έχει μεγαλύτερο βάρος από τις ενδείξεις. Γνωστοί διανοούμενοι, όπως ο Φέλιξ Φράνκφουρτερ, ο Τζον Ντος Πάσος και η Έντνα Σαιντ Βίνσεντ Μίλαιυ, πρόσβαλαν τη δικαστική απόφαση και η υπόθεση των δύο καταδικασμένων απόχτησε εθνική και διεθνή σημασία. Το ανώτατο δικαστήριο της πολιτείας αρνήθηκε να αναθεωρήσει την υπόθεση και οι άπειρες αιτήσεις για επανάληψη της δίκης δεν έγιναν δεκτές. Ο κυβερνήτης ανάθεσε σε τρεις επιφανείς πολίτες - με επικεφαλής τον πρόεδρο του πανεπιστήμιου του Χάρβαρντ Α. Λόρενς Λόουελ - να επανεξετάσουν τα στοιχεία, αυτοί όμως υποστήριξαν την ετυμηγορία και οι δυο μετανάστες εκτελέστηκαν στις 23 Αυγούστου του 1927. Ο θάνατος τους προκάλεσε έντονη αγανάκτηση τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη, όπου θεωρήθηκαν θύματα της ξενοφοβίας και του συντηρητισμού.